Năm 2010, Ramos bị kết án tù chung thân vì đã gây ra một vụ án mạng và bị giam giữ tại Viện cải huấn Nash ở phía Bắc Carolina (Hoa Kỳ). Trong thời gian này, anh đã biết đến Phật pháp và Ni sư Thubten Chodron, người sáng lập và viện trưởng của tu viện Sravasti, ở phía Đông bang Washington.

Anh thường cảm thấy trân quý các chương trình Phật pháp của tu viện dành cho các đối tượng tù nhân; khoảng 1.000 người phạm tội trên khắp đất nước Hoa Kỳ đã tiếp cận được chương trình này. Từ tu viện, các nhà sư tại đây trao đổi thư từ với những tù nhân và gửi cho họ bản tin mỗi quý cũng như các sách báo Phật giáo thích hợp. Ngoài ra, Ni sư Chodron và những vị đồng tu cũng đến thăm các nhà tù khi có thể và tổ chức một “Khóa tu từ xa” thông qua hình thức trực tuyến cho khoảng 200 phạm nhân vào mùa đông.

Nhiều năm trước khi Albert Ramos hoàn thành cuốn sách dành cho những đứa con của mình, anh đã viết thư cho Ni sư Chodron và trình bày về những nguyện vọng của bản thân. Quyển sách với nhan đề Gavin Discovers the Secret to Happiness (tạm dịch: Chú chó Gavin khám phá bí mật của hạnh phúc) kể về một chú chó Gavin tràn đầy năng lượng và nhiệt huyết, nhưng rồi một ngày, chú nhận ra những thứ đồ chơi cho chó và thú đuổi chuột không mang lại hạnh phúc thực sự. Sau đó, thông qua quá trình tiếp xúc và làm bạn với một chú chó già khôn ngoan, nhưng lại bị ung thư, chú dần nhận ra chỉ có tình yêu thương, lòng trắc ẩn mới có thể mang lại hạnh phúc thực sự.

Ni sư Chodron nhận xét: “Ramos đã thực sự khắc ghi giáo pháp vào tâm khảm. Một trong những điều mà những tù nhân thực sự quan tâm và thích thú là lòng từ bi và Phật tánh, nghĩa là họ cũng có thể ban rải tình yêu thương đến cho người khác và chính bản thân họ cũng có khả năng để trở thành một vị Phật trong tương lai”.

“Ni sư Chodron và tu viện Sravasti đã giúp tôi chuyển hóa tâm mình từ chán nản và giận dữ sang hòa nhã, cảm thông, từ bi và hạnh phúc. Thật sự đây là điều đáng ngạc nhiên, mức độ chuyển hóa tâm thức của một người có thể thực hiện được thông qua sự giúp đỡ theo hướng lành mạnh của một người khác”, Ramos chia sẻ trong một bức thư.

Cuốn sách của Ramos đã được tu viện xuất bản vào tháng 8 năm ngoái. Ramos cũng đang thực hiện một quyển sách thứ hai, trong đó kể lại một con chó cha vì đánh nhau với một con chó khác mà phạm tội. Anh cho biết mình muốn dành quyển sách này để chuyển hóa những cảm xúc cho những đứa trẻ có cha hay mẹ là tù nhân.

Ni sư Thubten Chodron là người gốc California, Hoa Kỳ và trở thành một nữ tu sĩ vào năm 1977. Sau đó, Ni sư đã tu học theo truyền thống Phật giáo Tây Tạng ở Ấn Độ và Nepal dưới sự hướng dẫn của Đức Dalai Lama thứ XIV và nhiều vị thầy lỗi lạc khác. Ngoài ra, Ni sư còn là đại sứ của Phật giáo phương Tây trong nhiều thập kỷ và là tác giả của gần 20 tác phẩm Phật giáo.

Ni sư cho biết lúc đầu, bản thân không có ý định thực hiện những hoạt động liên quan đến nhà tù. “Nhưng vào năm 1997, một người nào đó đã viết thư cho tôi và nói rằng anh ta muốn có một quyển sách Phật giáo. Vì vậy, tôi đã gửi cho anh ta một cuốn sách và bắt đầu chuyện trò với nhau”.

Không những thế, anh ta còn gửi địa chỉ và thông tin liên lạc của Ni sư cho những tù nhân khác và kể từ đó, Ni sư xem việc này là trọng tâm trong sứ mệnh hoằng pháp của mình. “Khi bạn phát nguyện đi trên con đường Bồ-tát đạo, thì lời nguyện cao cả nữa là trở thành một vị Phật vì lợi ích của tất cả chúng sinh”.

Ngoài ra, vào năm 2019, Ni sư cũng là đồng tác giả của cuốn sách Unlocking Your Potential: How To Get Out of Your Own Way (tạm dịch: Khai phóng tiềm năng của bạn: Phương pháp để thoát ra khỏi con đường của riêng bạn) cùng với Calvin Malone, một tù nhân ở bang Washington (hiện đã được thả). Anh đã viết hai cuốn sách kể về những trải nghiệm của mình khi bản thân là một tù nhân hướng về Phật pháp.

Với Ramos, anh muốn chia sẻ một số bài học Phật giáo mà anh đã lĩnh hội được cho những đứa con của mình, vì vậy, anh đã viết một câu chuyện ngắn về chú chó Gavin. Qua đó, anh mong muốn chúng học cách hài lòng với những gì chúng có, đặc biệt là trong tình bạn hàng ngày.

Anh cho biết: “Trẻ em và thậm chí là người lớn đôi khi quên mất những lời tốt đẹp và chúc phúc xung quanh mình. Chúng ta sống trong một nền văn hóa thiên về vật chất, khiến chúng ta rơi vào trạng thái mê mờ, chính điều này khiến chúng ta rời xa niềm hạnh phúc thực sự. Hạnh phúc đã ở bên trong chúng ta rồi, chúng ta chỉ có việc đơn giản là nhận diện những gì thực sự quan trọng đối với chúng ta”.

Anh đã gửi một bản sao của câu chuyện cho Ni sư Chodron với hy vọng nó sẽ được xuất hiện trong bản tin “Dharma Dispatch”. Tuy nhiên, Ni sư cho rằng tác phẩm có thể là một thứ gì đó hơn thế nữa. “Tôi đã đọc tác phẩm và nghĩ rằng nó khá đáng yêu”. Vì vậy, tác phẩm đã được gửi lại cho Ramos để chỉnh sửa, đồng thời, Ni sư mời một họa sĩ để vẽ tranh minh họa cho câu chuyện thêm phần sinh động và một nhà thiết kế để chuẩn bị xuất bản quyển sách.

Ni sư cho biết bản thân hy vọng gấp đôi khi giúp cho cuốn sách được xuất bản: giúp trẻ em hiểu việc chăm sóc mọi người quan trọng hơn là của cải vật chất, đồng thời giúp người lớn cũng như trẻ nhỏ có thể yêu thương những người đang ở trong tù. Ni sư chia sẻ: “Những tù nhân đang bị giam giữ cũng là con người, họ có tài năng và cũng có thể đóng góp cho xã hội. Vì vậy, chúng ta cần phải làm nhiều điều hơn nữa để hỗ trợ họ. Chúng ta không nên chỉ nghĩ về những điều xấu xa mà họ đã lầm lỡ trong quá khứ. Cũng giống như bản thân bạn, bạn có muốn bản thân được biết đến với những điều tồi tệ nhất mà mình đã làm hay không?”.

Hiện tại, Albert Ramos mong muốn giúp đỡ những phạm nhân khác với vai trò là một thành viên trong chương trình North Carolina Field Minister Program, một chương trình cung cấp sự giáo dục và đào tạo chất lượng cao cho tù nhân với mục tiêu tạo ra sự thay đổi tích cực và toàn diện trong hệ thống nhà tù Bắc Carolina. Đối tượng của họ là những tù nhân có sự quan tâm về tôn giáo, nghiện ngập ma túy, bị tổn thương trong thời thơ ấu và đối mặt với những vấn đề về sức khỏe tinh thần.